Historia Szkoły Podstawowej Nr 1 im. Tadeusza Kościuszki  w Białobrzegach

 

Pierwsza szkoła na terenie gminy Białobrzegi to obecna Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w Białobrzegach, po lewej stronie Wisłoka. Rozpoczęła ona działalność w roku szkolnym 1873/1874. W roku następnym w szkole uczyło się 119 dzieci, a pierwsi nauczyciele to: p. Antoni Maślikiewicz, p. Cyprian Kopcicki, p. Józef Michniewski. 15 lutego 1902 r. szkole nadano imię Tadeusza Kościuszki. W czasie I wojny światowej nauka została przerwana, a nauczyciela powołano w szeregi walczących. Po powrocie naszych wojsk wybuchła znowu epidemia czerwonki i aż do 1 listopada 1915 r. trwała przerwa w nauce. 1 listopada 1915 r. rozpoczęła się nauka szkolna. Wynajęto drugą salę lekcyjną u Zofii Orłosiowej i zajęcia odbywały się regularnie. Na miejsce nauczyciela Ignacego Trojnara mianowana została Stefania Wojnarowska. Z początkiem roku szkolnego 1916/1917 salę naukową przeniesiono na folwark. W roku szkolnym 1918/19 sala dzierżawiona na folwarku zostaje zniesiona. Dzieci uczyły się odtąd w jednym pomieszczeniu od 8⁰⁰ do 18⁰⁰, a w zimie do 16⁰⁰. W 1920 r. braki kadrowe wymusiły inną organizację nauczania: nauka odbywała się jednego dnia dla I i III stopnia, a drugiego dla II i IV stopnia. W roku szkolnym 1921/22 nauka również odbywała się co drugi dzień dla dwóch stopni.  W roku 1922/23 została zatrudniona druga nauczycielka, dzięki temu prowadzono naukę w jednej sali, więc zajęcia odbywały się od 8⁰⁰- 18⁰⁰. Niezwykle pilną potrzebą było posiadanie budynku szkolnego. W roku szkolnym 1924/25 gmina zebrała od obywateli drewno na wypalenie cegieł i pieniądze na budowę szkoły. W sierpniu 1925 r. odbyło się uroczyste poświęcenie budynku. Szkole nadano imię Tadeusza Kościuszki. „Od września 1925/26 nauka rozpoczęła się przeto w nowym budynku szkolnym w dużych jasnych izbach, co przyniesie pożytek dziatwie i wychowawcom.” (Kronika SP 1 w Białobrzegach). W roku szkolnym 1925/26 zajęcia odbywały się już w nowym budynku. W okresie II Rzeczpospolitej w szkole szczególne miejsce zajmował kult marszałka Józefa Piłsudskiego. W 1930 r. obchodzono uroczystość stulecia wybuchu powstania listopadowego, która miała charakter religijno-świecki. Inna ważna uroczystość to imieniny Prezydenta RP Ignacego Mościckiego, imieniny Marszałka Józefa Piłsudskiego, rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Szczególnie uroczysty charakter miały wydarzenia związane ze śmiercią Piłsudskiego. W listopadzie 1937 r., celebrując Święta Niepodległości, uczniowie i rodzice po raz pierwszy wysłuchali audycji radiowej.  Rok szkolny 1939/40 miał się rozpocząć 3 września. Atak wojsk niemieckich, działania wojenne i upadek państwa polskiego spowodowały zmiany w funkcjonowaniu szkoły. Wojna skłoniła kierownika szkoły narodowości ukraińskiej Eljasza Symko do powrotu w swe rodzinne strony, do Lubaczowa. Wojsko niemieckie przez kilka dni przebywało w szkole, a gdy ją opuściło, wezwano nauczycielkę Emmę Filipowską, by zaopiekowała się szkołą. 26 października 1939 r. rozpoczęto naukę. Władze niemieckie wprowadziły do szkół nauczanie języka niemieckiego, usunęły historię, geografię, wycofano obowiązujące do tego czasu podręczniki. Pomimo wszelkich zakazów i ograniczeń, uczono według programu przedwojennego. Po wojnie sytuacja ustabilizowała się, zmieniali się nauczyciele i kierownicy. W roku szkolnym 1949/50 w szkole pracował kierownik Julian Lasek i dwie nauczycielki. Kierownik starał się o trzeciego nauczyciela i o utworzenie VII klasy, która uczyła się w Szkole Podstawowej Nr2 w Białobrzegach prawych. Nauka odbywała się w dwóch budynkach, a liczba uczniów wynosiła 119. Wprowadzono naukę języka rosyjskiego. W szkole działały liczne organizacje np. Spółdzielnia Uczniowska, Koło Odbudowy Warszawy, Koło Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, PCK, ZHP. W roku szkolnym 1951/52 kierownictwo szkoły objęła Zofia Cisek. To czasy stalinowskie, okres trudny dla uczniów i nauczycieli. W szkole często urządzało się pogadanki i dyskusje na temat np. akcji werbunkowej do szkół górniczych, sprawy kontraktacji trzody chlewnej, zwalczania stonki ziemniaczanej, realizacji planu 6-letniego i projektu Konstytucji. Uroczystości szkolne dotyczyły m.in. obchodów Rewolucji Październikowej, rocznicy bitwy pod Lenino, Dni Stalina. W tym okresie szkoła nadal miała problemy lokalowe, wynajmowano dodatkowo sale u gospodarzy lub we „folwarku”. Brakowało nauczyciela do nauki języka rosyjskiego. Istniał podział na 4 semestry, klasa VI i VII zdawały egzaminy końcowe. W roku 1957/58 Stefan Socha objął kierownictwo, które trwało do 1972 r. Przez dłuższy czas jeszcze istniał podział na 4 semestry klasyfikacyjne. Zmiana na 2 zaistniała w roku 1973/74. Niezmiennie borykano się z trudnymi warunkami lokalowymi, uczono na dwie zmiany. W roku szkolnym 1973/74 dyrektorem szkoły została pani Stanisława Czech. W następnym roku szkoła w lewych Białobrzegach stała się Punktem Filialnym Nr 1 Zbiorczej Szkoły Gminnej w Białobrzegach i podlegała dyrektorowi gminnemu. Pozostało pięć oddziałów – ognisko przedszkolne i kl. I-IV. Zmiana następuje w roku 1984/85, kiedy to Szkoła Podstawowa Nr 1 w Białobrzegach stała się samodzielną placówką, w którj uczy się 8 klas. W listopadzie 1984 r. do użytku został oddany nowy budynek szkoły, wybudowany obok starego, który swobodnie w przyszłości pomieści osiem klas oraz oddział przedszkolny. W roku 1991/92 funkcję dyrektora objęła mgr Stanisława Wojnar.  W roku 2000/2001, w związku z kolejnymi zmianami w strukturze edukacji, Jedynka stała się sześcioklasową szkołą podstawową, po której uczniowie kontynuowali naukę w gimnazjum. W szkole podstawowej wprowadzono nowe obowiązkowe przedmioty: język angielski, przyrodę, informatykę. Powstała pracownia informatyczna. Na życie szkolne składały się liczne imprezy dla dzieci i młodzieży, do których należały: Święto Niepodległości, Szkolna Wigilia, Święto Patrona Szkoły, rocznica Konstytucji 3 Maja, Dzień Matki, Dzień Dziecka i inne. Podczas kadencji pani Wojnar  dokonano szereg zmian związanych z wyglądem  budynku – całkowita zmiana dachu i generalny remont wnętrza. Z końcem 2006 roku  pani Stanisława Wojnar odeszła na emeryturę, do końca roku szkolnego 2006/2007 funkcję dyrektora sprawowała pani Zofia Antosz. Z dniem 1 września 2007 r. obowiązki dyrektora szkoły przejęła pani Anna Krzeszowska-Pańtak. Obecnie, od 2022 r. funkcję tę sprawuje pani Lucyna Kowalska.